Kocaeli Sanayi Odası (KSO) Ekim ayı Meclis Toplantısı, Meclis Lideri Hasan Tahsin Tuğrul’un başkanlığında, KSO İdare Heyeti Lideri Ayhan Zeytinoğlu ve Meclis Üyeleri’nin iştirakiyle Zoom üzerinden online olarak gerçekleştirildi. Meclise konuk konuşmacı olarak Türkiye İktisat Siyasetleri Araştırma Vakfı (TEPAV) Kurucu Yöneticisi Sn. İnanç Sak katıldı. Sak, Paris İklim Mutabakatı’nın onaylanması sonrası Türkiye’nin yapması gerekenlere ve AB Yeşil Mutabakatı’na ahenk sürecine dair bir sunum gerçekleştirdi.
EKONOMİK KIYMETLENDİRME
Toplantıyı konuk konuşmacı TEPAV Kurucu Yöneticisi İnanç Sak’ı ve meclis üyelerini selamlayarak açan KSO Meclis Lideri Hasan Tahsin Tuğrul, daha sonra konuşmasını yapmak üzere kelamı KSO İdare Şurası Lideri Ayhan Zeytinoğlu’na bıraktı. Zeytinoğlu kelamlarına, bir devir daha Eurochambers Lider Vekilliği misyonuna devam edecek olan TOBB Lideri Rifat Hisarcıklıoğlu’nu kutlayarak başladı. Daha sonra ekonomik değerlendirmelerine geçen Zeytinoğlu, eylül ayı ihracat sayılarını paylaştı, “Eylül ayında 20 milyar 783 milyon dolarlık ihracat oranıyla tarihi rekor kırdık. Ağustos ayında bu sayı 18 milyar 916 milyondu, ağustosa nazaran yüzde 9,8’lik bir artış oldu” dedi.
21-22 MİLYAR DOLARLIK İHRACAT BEKLENTİSİ
Zeytinoğlu konuşmasını şöyle devam ettirdi: “Yılın son dört ayından en az ikisinde rekor düzeyde ihracat bekliyorduk. Gerçekten eylülde tüm vakitlerin en yüksek düzeyini gerçekleştirdik. Hala çip, konteyner ve gemi sınırlarındaki sıkıntılara karşın rekorlarla devam ediyoruz.Rekabetçi kurun ihracata tesirlerini görüyoruz. Önümüzdeki aylarda 21-22 milyar dolar düzeylerini görebiliriz diye düşünüyoruz.Son tarihi rekorla yıllık ihracatımız da eylül itibariyle 212 milyar 220 milyon dolara yükseldi. Sayın Ticaret Bakanımız ülkemizin dünya ihracatından aldığı hissenin yüzde 1’in üzerine çıktığını açıkladı. Bu cumhuriyet tarihinde birinci. Bu oran; 1980’de yüzde 0,14,2000’de yüzde 0,43 idi. Tekrar, Sayın Bakanımız 15 Ekim tarihinde günde 1,5 milyar dolar ihracat yaptığımızı duyurdu.
İHRACAT SAYILARI
Ölçü bazında baktığımız ihracatımız eylül ayında yüzde 23,7’lik artışla 17,5 milyon ton olarak gerçekleşti. 2020 Eylül’de bu oran 14,1 milyon ton idi. Ocak-eylül ortasındaki periyotta toplamda 131,7 milyon ton ihracat yaptık.” İthalata bağlantında konuşan Zeytinoğlu, “İthalatımız eylül ayında yüzde 12. 1’lik artışla 23 milyar 386 milyon dolar olarak gerçekleşti. Alt kalemlere baktığımızda; yatırım mallarında yüzde 0,24’lük, hammaddede yüzde 16,88’lik bir artış olurken, tüketim malları ithalatında yüzde 4,73’lük bir azalma gerçekleşti” dedi. Zeytinoğlu, dış ticaret açığının eylül ayında yüzde 46,4’lük bir gerilemeyle 2 milyar 602 milyon dolar olarak gerçekleştiğini, ihracatın ithalatı karşılama oranı n ise 88,9’a yükseldiğini vurguladı.
İHRACATÇIYA KREDİYE ERİŞİM İMKANI
Kelamlarını sürdüren Zeytinoğlu, “Firmaların ihracat kapasitesinin ve milletlerarası pazardaki rekabet gücünün artırılması gerekirken, buna yönelik en değerli enstrümanlardan birisi ihracatçı firmaların finansmana erişiminin kolaylaştırılmasıdır. Bu kapsamda, Ticaret Bakanlığı’nın koordinesinde, ihracatçıların finansmana erişim ve kredi kefalet problemlerinin tahliline katkı sağlamak amacıyla14 Ekim’de ‘İhracatı Geliştirme Anonim Şirketi’ kuruldu. Bu şirket aracılığıyla, teminat yetersizliği nedeniyle çeşitli kredi ve dayanak imkanlarından gereğince yararlanamayan ihracatçıların krediye erişimleri kefalet suretiyle sağlanacak. Bu sayede ihracatçılarımız, kredi almak için fabrikasını, yerini bankaya ipotek vermek zorunda kalmayacak, teminat sorunu çözülmüş olacak. Şirket 10 milyon lira başlangıç sermayesi ile Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin yüzde 95, Eximbank’ın yüzde 5 paydaşlığı ile kuruldu. İlerleyen devirde 61 ihracatçı birliğinin de şirkete ortak olması istikametinde kanun çalışmaları devam ediyor. İhracat yapan firmalara ek yük getirmemesi kaydıyla bu takviyeleri memnuniyetle karşılıyoruz” diye konuştu.
KOCAELİ GÜMRÜKLERİNDEN İHRACAT ARTTI
Kocaeli dış ticaret datalarını paylaşan Zeytinoğlu, “Kocaeli Gümrüklerinden aldığımız datalara nazaran eylül ayında vilayetimizde üretim yapan firmaların ihracatlarının toplamı 3 milyar 455 milyon dolar oldu.2020 Eylül’de bu sayı 2 milyar 602 milyon dolar idi. Firmalarımız Kocaeli Gümrüklerinden1 milyar 755 milyon dolar, Kocaeli dışındaki gümrüklerden ise 1 milyar 700 milyon dolar ihracat gerçekleştirdi. İthalatımız ise 7 milyar 678 milyon dolar oldu. 2020 Eylül’de bu sayı 4 milyar 43 milyon dolardı. YineKocaeli gümrüklerinden 3 milyar 938 milyon dolar, Kocaeli dışındaki gümrüklerden ise 3 milyar 740 milyon dolar ithalat gerçekleştirildi.
CARİ AÇIK GERİLEDİ
Ağustos ayında yıllık cari açığın 23 milyar 33 milyon dolara gerilediğini ve ağustos ayında 528 milyon dolar fazla verdiğini hatırlatan Zeytinoğlu, “Bu fazlada hizmet gelirlerinin artan katkısı ve dış ticaret açığındaki gerileme tesirli. İhracat artışıyla, dış ticaret açığında gerçekleşen gerileme ve turizm gelirlerinin de geçen yılın üzerinde gerçekleşecek olmasından ötürü eylül ayında da yıllık cari açıktaki gerilemenin devam edeceğini bekliyoruz” dedi.
MALİYET BASKISI
Enflasyon datalarına ait konuşan Zeytinoğlu, eylül ayında TÜFE’nin yüzde 19,58 olarak, ÜFE’nin ise yüzde 43,96 olarak gerçekleştiğini söyledi,”Yıllık ÜFE’de 1,5 puanlık bir gerileme oldu. Geçen yılın son çeyreğinde, bilhassa de ekim ve kasım aylarında ÜFE’de yüksek artışlar yaşanmıştı. Münasebetiyle geçen yılki yüksek oranlar olumlu baz tesiri oluşturacak. Fakat döviz kurları ve güç maliyetlerindeki artışlar üretim maliyetlerini üst çekebilecek etkenler.ÜFE’den oluşacak maliyet baskısının, tüketici fiyatlarına da yansımalarını görebiliriz” tabirlerini kullandı.
SANAYİ ÜRETİMİNDE ARTIŞ
Eylül ayı kapasite kullanım oranlarına ait bilgileri paylaşan Zeytinoğlu, “Türkiyegenelinde yüzde 78,1’lik bir kapasite kullanımı oldu. Kocaeli’nin kapasite kullanım oranı ise yüzde 71,3 olarak gerçekleşti. Geçen yıla nazaran 1,7 puan, ağustos ayına nazaran 0,3 puan arttı. Sanayi üretimi de yıllık olarak yüzde 13,8, ağustos ayında ise yüzde 5,4lük bir artış sağladı. Bu artışları olumlu kıymetlendiriyoruz. Üretmediğimiz eserlerin de üretilmeye başlanmasıyla, üretim artışlarının kalıcı olmasını temenni ediyoruz” formunda konuştu.
İŞGÜCÜ BİLGİLERİ VE BÜTÇE …
İş gücü verilene ait değerlendirmesiyle devam eden Zeytinoğlu, “İşsizlik oranı ağustos ayında yüzde 12,1 olarak açıklandı. Geçen yılın tıpkı ayına nazaran 0,9 puan geriledi lakin temmuz ayı ile tıpkı düzeyde. Toplam çalışan sayısına baktığımızda 2021 Ağustos 28 milyon 706 bin kişi, 2020 Ağustos26 milyon 841 bin kişi, 2019 Ağustos 28 milyon 529 bin kişi, 2018 Ağustos29 milyon 318 bin kişi. Çalışabilir nüfus 2018’den 2021 Ağustos’a 3 milyon arttı. İstihdam edilenler ise612 bin kişi azaldı. Atıl işgücü yüzde 22,0 oranında. Geçen yılın tıpkı ayına nazaran 3,2 puan, temmuz ayına nazaran 1,7 puan geriledi” dedi. Bütçenin eylül ayında 23,59 milyar TL açık verdiğinden bahseden Zeytinoğlu, “Denk bütçenin, faizlerin düşmesine ne kadar katkı vereceğini hepimiz biliyoruz” hatırlatmasında bulundu.
YENİ VERGİ KANUNUNU OLUMLU KIYMETLENDİRİYORUZ
TBMM’de kabul edilen Yeni Vergi Kanunu Teklifi hakkındaki görüşlerini de paylaşan Zeytinoğlu şunları kaydetti: “Uygulamada yaşanan problemleri çözmeyi amaçlayan hususları içeren Yeni Vergi Kanunu’nu olumlu kıymetlendiriyoruz. Bu kapsamda, Hazine ve Maliye Bakanı Sayın Lütfi Elvan’ın 20 Ağustos’ta vilayetimize ziyareti kapsamında, kendilerine aktardığımız taleplerimiz ortasında yer alan ‘geçici beyanname sayısının düşürülmesi’ konusunun, yeni vergi kanunu teklifinde yer almasından ötürü memnuniyet duyduğumuzu belirtmek istiyorum. Böylelikle, dördüncü süreksiz vergi beyannamesi kaldırılmış oldu. Sayın Bakanımıza ve Bakanlık yetkililerimize teşekkürlerimi sunuyorum.
UYGULAMAYI KOLAYLAŞTIRICI DÜZENLEMELER
Teklifte ayrıyeten; uyumlu mükelleflerin yüzde 5 vergi indirimi uygulamasının koşullarına esneklik, dijital vergi dairesi, elektronik defter onayları, işyerinde inceleme zorunluluğunun kaldırılması, tekrar değerleme uygulaması, amortisman mühletleri, maddi varlık yenileme fonu, yatırım harcamaları nedeniyle hak kazanılan yatırıma katkı fiyatlarının mükellefe geri dönüşünün hızlandırılması üzere mevzularda uygulamayı kolaylaştırıcı düzenlemelere de yer verildi.”
SAVLI BİR ULUSAL STRATEJİ…
Zeytinoğlu kelamlarına son verirken, AB ile bağlara, Yeşil Mutabakat’a ve Paris İklim Mutabakatı’na değinerek şunları söz etti: “AB ülkemizin en büyük ticaret partneri. Aslında AB ile olan bu ticari ilgilerimiz sayesinde bugün, firmalarımız tüm dünya ile iş yapabiliyor. AB, iktisadını döngüsel iktisat unsurları çerçevesinde modernize ediyor ve dijitalleşme ve yeşil ekonomiyi ‘ikiz hedef’ olarak benimsiyor. Avrupa Yeşil Mutabakatı ile Paris İklim Mutabakatı gayeleri doğrultusunda sera gazı salımlarını azaltmaya yönelik stratejisini gerçekleştirmeyi hedefliyor. Bu çerçevede ülkemizin de Paris İklim Muahedesini TBMM’de onaylaması ve 2053 için iklim nötr olma gayesini kabul etmesi çok ümit verici gelişmelerdir.Bu doğrultuda Türkiye’nin iklim amaçlarının güncellenmesi ve Sera Gazı Salımlarının azaltımı için tezli bir ulusal stratejinin kabul edilmesi büyük kıymet taşıyor.
DÖNÜŞÜM BASKISI OLUŞTURUYOR
Avrupa Yeşil Mutabakatı, Avrupa paha zincirleri içinde yer alan Türkiye’deki çeşitli kesimler için de bir dönüşüm baskısı oluşturuyor. AB’ye ihracat yapan ve Sonda Karbon Düzenlemesi Düzeneğinin tesirleri ile karşı karşıya olan dalların dışında başka kesimlerde de AB pazarının yeni yapılanması ve yeşil dönüşüme ahenk sağlama muhtaçlığı ortaya çıkıyor. TOBB, İKV ve TEPAV olarak bir platform oluşturma çalışmalarımız var. İnanç Hocamız bugün bizlerle Yeşil Mutabakat kapsamında şu anki muhtemel maliyetlerimizi paylaşacağı için o hususlara hiç girmiyorum. Ancak bundan sonraki Meclis Toplantılarımızda da bu sıcak gündeme her ay değinmeye devam edeceğim.” Zeytinoğlu daha sonra kelamı TEPAV Kurucu Yöneticisi İnanç Sak’a bıraktı.
İTİMAT SAK SUNUM YAPTI
Meclise davet edildiği için teşekkür ederek kelamlarına başlayan Sak, ‘Paris’ten sonra bize düşen nedir? Gelecekle karşılaştığınızda, onu tanıyabilecek misiniz?’ başlıklı bir sunum gerçekleştirerek Paris İklim Mutabakatı’nın onaylanması sonrası Türkiye’nin yapması gerekenlere ve AB Yeşil Mutabakatı’na ahenk sürecine dair bir sunum gerçekleştirdi. Sak, “Herkese için yeni olan, alışmadığımız bir süreç içerisindeyiz. AB’de Aralık 2019’da Yeşil Mutabakat ortaya atıldı. O vakit iklim değişikliği ile alakası olduğunu biliyorduk lakin bugün önümüze çıkan manasını bilmiyorduk. İklim değişikliği yeni bir husus değil, 50 yıllık bir konu” dedi.
EKONOMİK BİR DÖNÜŞÜM
Sak, konuşmasını şöyle devam ettirdi: “İklim değişikliği hadisesi bugün için değil 30 yıl sonrası için çok kıymetli hale gelecek. Dünyaya gereğince hasar verdik ve bahsedilen sürdürülemezlik 30 yıl sonrası için geçerli olacak. Paris İklim Mutabakatı’nı Nisan 2016’da imzaladık fakat Ekim 2021’de onaylandı. 2053 net sıfır karbon amacıyla artık kapsamlı düşünme vakti. Sermaye ağır ekonomik bir dönüşüm olması gerekiyor. AB Yeşil Mutabakatı, sonda karbon vergisi uygulamasıyla birlikte bizleri etkileyecek hale geldi. Yeşil Mutabakatı, belirli bölümler ya da belirli mallar için sonda karbon vergisi uygulaması olarak görmemeliyiz. Ardının geleceğini, yeni üretim biçimleri oluşturacağını bilmeliyiz. Kıymetli olan Türkiye ne yapmalı bahsidir. Bu işin başlangıç noktası bilgi derlemektir. Her kesimde karbon emisyonlarının hakikat formda ölçülmeye başlanması ve karbon emisyonlarının azatlımı için sistemler kurulması gerekiyor.
DAHA FAZLA YATIRIM YAPILMALI
Kamu tarafından bakacak olursak daha fazla yatırım demek bu. Özel dal yani sanayi tarafından baktığımızda da iktisatta teknolojik yenilenme üzerine düşünürken bugüne kadar somut dataya dair bir maksat konulamıyordu. Artık karbon ve su ayak izini küçültmek,artık idaresi gayeleri önümüzde duruyor. Atlantik’in iki tarafında başlayan yenilenme sürecinde Türkiye’nin ıslahatlara muhtaçlığı var. G7 ülkeleri Türkiye ihracatının yüzde 60’ı demek. Entegre olduğumuz piyasalarda bir değişiklik varsa bu bahisle yakından ilgilenmeliyiz. Türkiye bu sürecin yaratacağı teknolojik değişimin dışında kalmamalı. Türkiye’nin karbonsuzlaşması demek Avrupa’nın karbonsuzlaşması demektir.”
DAL BÖLÜM , FİRMA FİRMA…
Türkiye’nin bu süreçte atması gereken adımlardan da bahseden Sak, “2030’a ahenk için ‘2053 ahenk programı’ gerekebilir. Sırf güç kesiminde yeşil ve dijital dönüşüm 12,5 milyar dolarlık bir yatırım demek. Bu da fakat yabancı yatırımcı ile mümkün. Türkiye direkt yabancı yatırımlarla AB bedel zincirleri içindeki pozisyonunu koruyabilir. Bölüm dal, firma firma intibak planı yapılmalı. Her bölüm için yeni teknolojilere ahenk kapsamında bir an evvel Emisyon Ticaret Sistemi kurulmalı ve karbon fiyatlaması yapılmalı” dedi. Sak, Kocaeli için yaptığı durum tespitinde OSB’ler vasıtasıyla karbon ayak izi ölçümlerinin başlaması gerektiğine vurgu yaparak soruları yanıtladı.
KSO’DAN YEŞİL MUTABAKAT KOMİTESİ
Meclis Lideri Hasan Tahsin Tuğrul, KSO bünyesinde Yeşil Mutabakat Kurulu kurulduğunu, kurulun birinci toplantısını gerçekleştirdiğini ve üyelere yönelik bilgilendirme çalışmalarına başlayacaklarını aktardı. KSO İdare Şurası Lideri Ayhan Zeytinoğlu da AB’nin KOBİ’ler için önemli bir fon ayırdığından bahsetti, TOBB ve İKV olarak bu fonların kullanılması noktasında üzerlerine düşeni yapacaklarını söyledi. Toplantı, soru-cevap kısmından sonra sona erdi.
FOTOĞRAF ALTI
AYHAN ZEYTİNOĞLU-KSO İdare Şurası Lideri Ayhan Zeytinoğlu, Yeşil Mutabakat kapsamında AB’nin KOBİ’ler için önemli fonlar ayırdığından bahsetti.
HASAN TAHSİN TUĞRUL- KSO Meclis Lideri Hasan Tahsin Tuğrul, KSO bünyesinde Yeşil Mutabakat Kurulu kurulduğunu duyurdu.
İNANÇ SAK- TEPAV Kurucu Yöneticisi İtimat Sak, Yeşil Mutabakat kapsamında yapılması gerekenlere ait bir sunum gerçekleştirdi.
TOPLANTI-Meclis üyeleri, konuşmaları dikkatle dinledi.