FATF Lideri Marcus Pleyer bugün Paris’te gerçekleştirilen toplantıda Türkiye’nin ‘Gri Liste’ye alındığını açıkladı.
FATF, Türkiye’nin Milletlerarası İşbirliği İnceleme kümesi tarafından özel izlemeye alınması tavsiyesinde bulunmuştu. ‘Gri liste’ olarak da bilinen bu kümenin içerisinde Arnavutluk, Fas, Suriye, Güney Sudan ve Yemen üzere ülkeler bulunuyor.
Gri liste ne manaya geliyor?
FATF’in kendi sitesindeki tanıma nazaran, gri liste aslında kapsadığı ülkelerin artırılmış bir izlemeye tabi olmasını öngörüyor. FATF, gri listeye alınan bir ülkenin stratejik eksikliklerini belirlenen vakitte giderme taahhütünde bulunduğunu belirtiyor.
FATF, 1989 yılında kara para aklama, terörün finansmanı ve memleketler arası finansal sistemin bütünlüğüne yönelik başka emsal tehditlerle uğraş etmek hedefiyle kuruldu.
Türkiye’nin de kurucu üyesi olduğu FATF, her yıl yaptığı kıymetlendirme toplantılarında kara paranın aklanması, terör finansmanının engellenmesi alanındaki tabloyu paylaşıyor.
Kara listesi de bulunuyor
Ülkeleri iki farklı listede kıymetlendiren FATF’nin kara listesine girenler kara para aklama ve terör finansmanı konusunda iş birliğinde bulunmayan ülkelerden oluşuyor. Son olarak İran ve Kuzey Kore üzere ülkeler memleketler arası finans sistemini tehdit oluşturdukları gerekçesiyle bu listede bulunuyor.
Gri liste ise kara para aklama ve terörün finansmanı konusunda eksiklikleri bulunan ve risk içeren ülkelerin yakın nezaret altında tutulması manasına geliyor. Gri listeye alınan ülkeler makul bir vakit zarfı içerisinde FATF amaçlarında geride kaldığı stratejik eksikliklerini giderme taahhüdünde bulunarak ve gerekli adımları atarak bu listeden çıkabiliyor. Örneğin haziran ayındaki Son FATF toplantısında Gana listeden çıkarılmıştı.
2011’de gri listeye giren Türkiye 2014’te çıkmıştı
Daha evvel 2011 yılında gri listeye giren Türkiye, yapılan düzenlemelerin akabinde devrin Maliye Bakanı Mehmet Şimşek vaktinde 2014 yılında listeden çıkarılmıştı.
FATF tarafından Aralık 2019’da yayınlanan bir raporda Ankara’nın “kara para aklama ve terörün finansmanından kaynaklanan riskleri” anladığını söylenirken, “ülkenin bu hatalarla uğraş çerçevesinde önemli eksiklikler” bulunduğu tabir edilmişti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, geçtiğimiz temmuz ayında yayımladığı genelgede FATF tavsiyelerinin dikkate alınarak, “Türkiye’de Cürüm Gelirlerinin Aklanması ve Terörizmin Finansmanı ile Uğraşta ve Müsadere Uygulamalarında Aktifliğin Artırılması Strateji Dokümanı (2021-2025)”nin hazırlandığını duyurmuştu.
Erdoğan, strateji dokümanı hazırlamıştı
Erdoğan, “FATF, aklama ve terörizmin finansmanı alanında geliştirdiği standartlar çerçevesinde ülkelerin ahenk seviyesini de izlemektedir. Bu emelle, ülkemiz son olarak 2019 yılında dördüncü cins karşılıklı kıymetlendirme sürecinden geçmiştir. Ülkemizin Karşılıklı Kıymetlendirme Raporu ise Ekim 2019’da kabul edilmiştir. Bu çerçevede; aklama kabahati, temaslı öncül hatalar, terörizmin finansmanı hatası ve bu kabahatlerden elde edilen gelirler ile tesirli gayret edilebilmesi gayesiyle, FATF’nin tavsiyeleri de dikkate alınarak, ‘Türkiye’de Hata Gelirlerinin Aklanması ve Terörizmin Finansmanı ile Çabada ve Müsadere Uygulamalarında Aktifliğin Artırılması Strateji Evrakı (2021-2025)’ hazırlanmıştır.